Jednym z elementów procesu starzenia jest pogarszanie się wzroku. Z biegiem lat wzrok naturalnie przestaje być sokoli, jednak jego stopniowe pogarszanie się może świadczyć nie o naturalnym procesie, ale o chorobie.
Częstymi chorobami oczu u osób starszych są: odklejanie się siatkówki, prezbiopia, retinopatia cukrzycowa, katarakta, AMD, zespół suchego oka.
Jaskra
Jaskra to schorzenie oczu, które doprowadza do trwałego, nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego (neuropatii nerwu wzrokowego) a co za tym idzie do pogorszenia widzenia, a nawet do utraty wzroku.
Uszkodzenie nerwu wzrokowego może być spowodowane podwyższonym ciśnieniem w gałce ocznej (ciśnienie wewnątrzgałkowe) lub zaburzeniami ukrwienia. Oba mechanizmy doprowadzają do obumierania nerwu wzrokowego.
Na baczności powinny się mieć zwłaszcza osoby, które mają krewnych dotkniętych tą chorobą – istnieje prawdopodobieństwo dziedziczenia jaskry. Przy jaskrze mogą występować tzw. ataki choroby, które od pierwszego wystąpienia mogą już wyrządzić nieodwracalne zmiany. Przy pojawieniu się objawów w postaci ograniczenia pola widzenia, jaskra zwykle jest już bardzo silnie rozwinięta. W tym momencie zwykle operacja jest już nieunikniona i musi być przeprowadzona bardzo szybko, aby nie doszło do całkowitego zniszczenia nerwu wzrokowego.
Zaćma (katarakta)
Inaczej określana kataraktą, jest chorobą oczu prowadząca do zmętnienia soczewki częściowego lub całkowitego. Występuje głównie u osób starszych, po 60 roku życia i może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Zaćma może również być skutkiem terapii sterydami, konsekwencją jaskry, cukrzycy oraz urazów oczu. Do zmętnienia soczewki może doprowadzić również silne promieniowanie ultrafioletowe i radioaktywne. Do najczęstszych objawów zaćmy należą:
- przymglone, niewyraźne widzenie,
- zaburzenia w ocenie odległości.
Zaćma może rozwijać się przez bardzo długi okres czasu, bezobjawowo i bezboleśnie. Jedynym rodzajem leczenia jest leczenie operacyjne.
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD)
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD – Age-related Macular Degeneration) zwane potocznie zwyrodnieniem plamki żółtej jest chorobą oczu, która doprowadza do częściowej lub całkowitej nieodwracalnej utraty wzroku. Przyczyną jest uszkodzenie plamki żółtej, części siatkówki odpowiedzialnej za widzenie centralne, ostrość obrazów oraz rozpoznawanie kolorów. Choroba rozwija się najczęściej u osób pomiędzy 50 a 60 rokiem życia oraz u osób, u których występuje rodzinne obciążenie. Częstość występowania zwyrodnienia plamki żółtej zwiększa się wraz z wiekiem. U osób po 45 – 50 roku życia częstość zachorowania wynosi 8%, a w przypadku populacji 80-latków osiąga 40%. W Polsce szacuje się, że liczba chorych na AMD wynosi około 1,2 – 1,5 mln osób, a na całym świecie 30 – 40 mln. Dane statystyczne wielu krajów wskazują na wzrastającą tendencję zachorowalności na zwyrodnienia plamki żółtej. W krajach rozwiniętych AMD jest główną przyczyną nieodwracalnej ślepoty u osób powyżej 50 roku życia. Dlatego określenie „epidemia ślepoty” używane w związku z tą chorobą wydaje się mieć uzasadnienie.
Odklejenie siatkówki
Jest wymieniane wśród tych schorzeń oka, które najczęściej dotyczą osób starszych. O fakcie, że doszło do rozerwania lub częściowego albo całkowitego odklejenia się siatkówki będzie świadczyć nagłe pojawienie się czarnych plamek lub zacienień w polu widzenia od skrajnej strony (czyli od nasady nosa lub od skroni). Jeżeli pojawią się takie objawy, po specjalistyczną pomoc należy udać się natychmiast. Szybka reakcja może zadecydować o tym, że uda się uratować wzrok w zaatakowanym oku.
Trzeba pamiętać o tym, że nikt nie jest „za stary” na leczenie chorób oczu.